De #bewustwoording van 2020

2020 was anders dan anders. Een jaar van anders leven. Anders werken, reizen, leren/studeren en van anders liefhebben. Een jaar met ‘Het nieuwe normaal’ (wat we normaal gesproken abnormaal zouden vinden).

2020 was voor velen (en voor mij) vooral een jaar van nieuwe #bewustwoording! Het was een bijzonder jaar, met bijzondere woorden. In mijn laatste blog van dit jaar daarom een greep uit de mooiste taalvondsten, de meest schrijnende en opvallendste nieuwe woorden en taalontwikkelingen van 2020!

Nieuwe nieuwswoorden
Woorden als corona, lockdown en pandemie domineerden opeens wereldwijd het nieuws. Anderhalvemetersamenleving werd officieel  verkozen tot Woord van het Jaar door de Dikke Van Dale. Tante Sjaan en ome Han werden dankzij Mark onze nieuwe Henk en Ingrid in coronatijden.

Het jaar van de corona-samenvoegsels
In rap tempo ontstonden – niet verwonderlijk – vele creatieve corona-samenvoegingen. Coronacoupe, coronakilo’s, coronaboete, corona-aso, coronabuddy, coronacation, corona-app, coronadashboard, coronadreiger, coronahufter en coronadrive-in. Om maar wat te noemen. En soms waren we ook gewoon even helemaal coronamoe. ?

Spitsvondige taalvondsten
Nieuwe spitsvondige (en soms schrijnende) termen deden hun intrede. Onze typisch Hollandse gezellige kringetjesverjaardagen veranderden in blokjesverjaardagen en stoepverjaardagen. Raamvisite werd de nieuwe kraamvisite om de nieuwe kleine toch te kunnen bewonderen: veilig achter glas.

Samen wandelen werd anno 2020 het nieuwe ‘stappen’. In plaats van dat we samen de kroeg indoken, gezellig uit eten gingen, en festivals, musea of andere evenementen bezochten, hadden we een raamdez-vous. Toch nog even zwaaien naar elkaar. Toch nog even elkaars gezicht zien (ondanks dat mondkapje). ? Nog even een klein kadootje als verrassing op de stoep achterlaten of opsturen per post. Om te laten weten dat we aan elkaar denken. Hou vol!

Singles zochten tijdens de lockdown/cockdown 😉 troost bij een lockdownbuddy of gingen massaal quaranTinderen. Koningsdag veranderde in Balkoningsdag. En deze kerst ging het vaker over wappie dan over Flappie.

Globetrotters werden noodgedwongen thuizenaars met hooguit een vouchervakantie of staycation. Maskerdiscipline zorgde helaas ook voor rondzwervende zwerfkapjes.

Er ontstonden nieuwe ‘beroepen’ als thuisjuf en thuismeester, iPad-zuster en anderhalvemetercoach. Complotdenkers en tegenhangers zorgden voor nieuwe termen als fabeltjesfuiken, salonvirologen en viruswappies.

~rilwoorden~
Er ontstonden ook nieuwe woorden als ~ril?~ huidhonger (IEW!), dat in mijn persoonlijke ‘Rilwoorden Top 3’ staat. Tezamen met kuchscherm en spatscherm. Brr. Woorden die we hopelijk snel uit ons vocabulaire kunnen schrappen!

Gebaar naar elkaar
2020 was een jaar waarin ‘onze’ Irma vol verve het ‘niet hamsteren’-gebaar vertolkte dat we vooral naar elkaar moesten maken. Het #applausvoordezorg werd een terechte staande ovatie.

Met onze ogen glimlachten we naar elkaar, boven onze mondkapjes uit. Met soms een bemoedigend ‘hou vol’ knikje. Of een ‘tsja wat een gedoe he’ ? als we elkaar onhandig en angstvallig op 1,5 meter afstand probeerden te omzeilen.  ?

Stress, schuldgevoel en schaamte
Opeens bekropen ons nieuwe schaamtes als virusschaamte, niesschaamte (nee, het is echt gewoon hooikoorts!), hoestschaamte (nee, nee, het is gewoon maar een kriebel in mijn keel!). Of van schuchtere hamsterschaamte (ik doe ook voor mijn opa en oma/buren/ouders etc. boodschappen!).

Opeens kregen we last van ontwijkstress als het lastig was om elkaar te ontwijken. Uit (be)smetvrees wasten we braaf onze handen stuk, en pompten collectief liters en liters handgel uit pompjes thuis of de desinfectiezuilen bij de ingang van winkels.

Afstand en contact
In 2020 werd Zoomen een nieuw (samen)werkwoord. Microsoft Teams verbond heel veel teams op afstand digitaal met elkaar. Facetimen werd het nieuwe koffieapparaatpraatje, het spontane pre-corona ‘effe een bakkie doen’ om gezellig bij te kletsen.

Het was een jaar op fysieke 1,5 meter afstand van onze naasten, terwijl we juist nu zo hunkeren naar elkaar even omarmen. Een jaar waarin we extra graag schouderklopjes, high-fives, dikke zoenen en knuffels willen uitdelen én ontvangen.

Contactloos bezorgen en betalen is nog tot daar aan toe, maar contactloos liefhebben? Zonder fysiek contact? Meh. ?

Verbinding door gemis
Ook al voelen we die verbinding, misschien juist wel extra dankzij die bewustwording van het gemis. En spraken we die #bewustwoording vaker naar elkaar uit. En probeerden we er maar het beste van te maken, door een extra gebaar naar elkaar te maken.

Omdat we hunkeren naar contact. Dichtbij elkaar willen zijn. En laten we eerlijk zijn: elkaar digitaal omarmen zoals met de afgelopen feestdagen is gewoon niet hetzelfde als een knuffel en blije gezichten in het eggie.

Daarom wens ik je voor 2021 een jaar vol vrijheid, spontaniteit, creativiteit, veiligheid, verbinding, vertrouwen en hoop. Op een liefdevol, succesvol, gezond en gelukkig nieuw jaar! Graag tot in 2021!

Liefs, Ilse